در اصل منش و آداب معاشرت راوی فتح همان منش و آداب اسلامی است اما برای تاکید بر این نقش موارد زیر تبیین می شود:
1- چهره راوی باید همیشه همراه با لبخند باشد.
( بجز مواردی که مصیبت اهل بیت (ع) یا موضوع
غم انگیزی مطرح می شود.)
2- رفتار راوی نسبت به زائرین کربلای ایران باید بسیار متواضعانه بوده و در برخورداری از امکانات اردویی اعم از غذا خوردن و سوار شدن به وسیله نقلیه همیشه خود را متأخر از دیگران بداند . تواضع ، نداشتن غرور و خود بزرگ بینی و عدم حسد ورزی نسبت به دیگران از رموز موفقیت یک راویای است .
3- راوی باید حتی الامکان در امور اجرایی اردو مانند توزیع غذا یا دیگر امور کمک نماید و در همه حال با اعضای کاروان صمیمی باشد.
4- در ابتدای ورود به حضار سلام کند .
5- در ابتدای شروع صحبت ، خود را به طور کامل معرفی نماید. موارد معرفی به این شرح است :
نام ، نام خانوادگی ، شغل ، تحصیلات ، وابستگی به خانواده معظم ایثارگران ، وضعیت در زمان جنگ ، نحوه آشنایی و دستیابی به اطلاعات مطروحه در صحبت ها و ....
6- راوی باید با صبر ، متانت و دقت به مطالب مورد نظر ، مطابق زمان اختصاص یافته و متناسب با شرایط سنی ، تحصیلاتی و حوصله ای مخاطب خود بپردازد.
7- چنانچه از نظر زمانی محدودیت وجود دارد ، راوی نباید در بین صحبت های خود سؤالی را مطرح نماید که در ادامه نتواند به آن پاسخ کافی و قانع کننده بدهد ، در هر صورت زمان سخنرانی باید مد نظر قرارگرفته و مطالب به شکلی بیان شود که بحثی از قلم نیفتد.
8- صحبت ها حتما باید از روند خاصی پیروی کند ابتدا مقدمه بعد کلیات ، شرح فیزیک جنگ و عملیات، بعد خاطرات شیرین و سپس حماسه ها و
مظلومیت ها را بیان نماید. در این زمینه توصیه
می شود کتب خاطرات رزمندگان اسلام و زندگینامه و وصیت نامه شهداء را مطالعه نماید.
9- راوی باید بر حقانیت ، اقتدار همراه با مظلومیت و حماسه سازی جبهه حق در مقابل ددمنشی ، بزدلی ، بی رحمی و شقاوت و ضعف های دشمن تاکید نماید.
10- راوی نباید دشمن را فوق العاده ضعیف و خودی را فوق العاده قوی و یا بالعکس جلوه دهد.
11- راوی باید با صبر و حوصله و با کمال وقار و به طور کامل به سؤال زائرین گوش فرا دهد و آنگاه با عنایت به شرایط سنی ، تحصیلی و درکی مخاطب و با توجه فرصت باقیمانده به سؤال وی در حد امکان پاسخ قانع کننده بدهد.
12- محبت کردن ، توجه و وقت گذاری راوی فتح نسبت به اعضای کاروان باید به طور یکسان و یکنواخت باشد و با افراد خاص (به طوری که دیگران احساس تبعیض نمایند) نشست و برخاست نداشته باشد.
13- راوی نباید از هیچ سؤال یا رفتار و برخوردی از سوی زائرین یا مخاطبین در هیچ شرایطی برافروخته شود و کنترل خود را از دست بدهد، وقار و متانت را در هر حال حفظ نماید.
4- راوی باید برای روایت جنگ در ابتدا از دلایل منطقی استفاده و سپس از دلایل انسانی و عاطفی استفاده کند.
15- راوی برای مخاطبی که دلایل عقلی و فلسفی جنگ را قلبا نپذیرفته نباید بر ابعاد انسانی و عاطفی و مخصوصا بر مصائب جنگ تکیه نماید زیرا باعث زدگی و لوث مطالب شده و اثر بالعکس می گذارد.
16- راوی باید اکیدا از ورود به بحثهای اختلاف انگیز سیاسی – جناحی که باعث خنثی شدن پیام دفاع مقدس و بازدید از مناطق جنگی می شود. اجتناب نماید.
17- راوی باید بر نقش کلی رده ها ، یگان ها و
ارگان های کشوری و لشگری در جنگ اعم از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، بسیج ، ارتش جمهوری اسلامی ، هلال احمر ، جهاد سازندگی ، وزارت
امور خارجه ، بنیاد شهید و ... تاکید نموده و از تخطئه هر یک از ارکان نظام به شدت پرهیز نماید.
18- راوی باید ارتباط منطقی و عاطفی درستی بین مبانی دینی تشیع و حماسه عاشورا با دفاع مقدس برقرار نماید. در این رابطه از آیات و روایات جنگ به تناسب موضوع صحبت استفاده نماید.
19- راوی باید با استفاده از شعارهای اسلامی ، حماسی و جبهه ای و ذکر صلوات و مداحی به موقع
( در صورت توان ) ، در بین زائرین شور و نشاط و تحرک معنوی و حماسی ایجاد نماید.
20- راوی باید در بحث دفاع مقدس علاوه بر فیزیک
( جغرافیا ، روند عملیاتها و ... ) به روح حاکم بر
دفاع مقدس شامل فرهنگ و ارزشها ، حماسه ها ، روابط انسانی ، مدیریت ، خلاقیت و ابتکار و مسایل
این چنینی بپردازد.
21- اگر راوی جواب سؤالی را نمی داند به شدت از پراکنده گویی و پاسخهای بدون مدرک اجتناب کند و بگوید « نمی دانم» و اگر منابعی یا افرادی را
می شناسد معرفی نماید تا سؤال کننده بتواند سؤال خود را پی گیری کند . در این زمینه لازم است کتب لازم مربوط به دفاع مقدس همراه راوی باشد.
تبصره : اگر راوی می تواند جواب سؤال را بعد از چند روز فراهم کند آدرس زائر را گرفته و پاسخ را برای او ارسال نماید.
22- راوی باید حتما برگه ای را که روی آن خلاصه مطالب مورد نظر و آدرس اسناد و مدارک و مستندات و آمار و ارقام دقیق و معتبر ثبت شده است همراه داشته باشد . زائرین با دیدن برگه ، علمی بودن گفته های راوی را احساس می کنند و هم راوی مطالب خود را فراموش نمی کند.
23- راوی در پایان موقع و خداحافظی باید به گرمی از آنان خداحافظی کند و این نکته را گوشزد کند که اگر اشتباهی یا قصوری بوده از جانب او بوده و همچنین آدرس برای تماس زائرین با رده مربوطه را ارائه نماید.
24- راوی کوشش نماید که طنز و شوخی به ویژه در مناطق عملیاتی خیلی کم استفاده شود و اگر
استفاده کرد باید دقت لازم را در نوع و کلمات آن داشته باشد. توصیه می شود کتاب شوخ طبعی ها از سری کتابهای فرهنگ جبهه را مطالعه نماید.
25- راوی باید حتی الامقدور اسناد و مدارک لازم را همراه داشته باشد تا در موقع استناد آن را به زائرین نشان دهد .
26- راوی باید از افراط و تفریط یا بزرگنمایی و کوچک نمایی و به طور کلی هر گونه تحریف و بدعت در بیان حماسه های دفاع مقدس به شدت پرهیز نماید .
27- راوی نباید حتی یک روز از جنگ را زیر سئوال ببرد و به گفته حضرت امام (ره) که « ما حتی برای یک روز هم از عملکرد خود در جنگ نادم و پشیمان نیستیم » نباید از یک روز جنگ هم ابراز ندامت کرد چرا که ما به تکلیف خود عمل کرده ایم.
28- راوی فتح میتواند آلبومهای عکسی از شهداء یا صحنه های جبهه های جنگ بویژه از مناطقی که مورد بازدید به آنان قرار می گیرد را برای نشان دادن زائرین به همراه داشته باشد .
29-مناسب است راوی فتح نقشه های بزرگ عملیاتی از مناطق جنگی برای توجیه کاروانها و نوارهای صوتی و تصویری مناسب با حال و هوای جبهه و جنگ برای پخش در اتوبوسها به همراه داشته باشد .
30- راوی باید جزوات و نشریات کوچکی در زمینه دفاع مقدس بویژه خاطرات جنگ برای مطالعه زائرین در اوقات فراغت بصورت چرخشی و همچنین
وصیت نامه شهدا ، شعرهای حماسی ، آیات و روایات جنگ و قتال برای قرائت در شرایط مناسب را به همراه داشته باشد .
31- برگزاری مسابقات فرهنگی در حین سفر کاروانهای راهیان نور توسط راویان فتح میتواند در برقراری ارتباط معنوی و صمیمیت بین آنان با اعضاء کاروان و همچنین دقت آنها در دریافت مطالب راوی موثر باشد . مناسب است که راوی فتح برای این منظور هدایای کوچکی به همراه داشته باشد .
